26 ago 2020

CHARLAS "Tecnoloxía e ser humano" 2.1 - O club dos poetas mortos

Entón... hai aínda hoxe mestres-máquina?

CHARLAS TECNOLOXÍA E SER HUMANO
ALERTA SPOILER: Por favor, mirade antes as películas
Jurassic World
O labirinto do Fauno
Unha mente marabillosa
O club dos poetas mortos
A laranxa mecánica
Manifesto Comunista
Na segunda charla por videoconferencia deste ano 2020, sobre a tecnoloxía e o ser humano, comentamos dúas películas, O club dos poetas mortos e A laranxa mecánica, e máis un libro, Manifesto Comunista. Comentarémolas en posts separados.
ALERTA SPOILERS: Por favor, MIRADE A PELÍCULA ANTES DE LER ESTE POST.

O club dos poetas mortos
A presentación desta película corre a cargo de Víctor Amoedo, Diego Muíños, Pablo Rodríguez e Borja Vilaboa. Nela contrapóñense dous xeitos de entender o sentido da vida, que se propoñen a unha clase de rapaces adolescentes nun colexio inglés da vella tradición. O profesorado e as familias valoran as carreiras de ciencias ou tecnolóxicas, incluso o exército, e a vida e as relacións están cheas dunha formalidade e unha racionalidade asfixiantes.
Chega, entón, o Profesor Keating, que lles descobre o mundo da poesía, as emocións e a liberación dos afectos reprimidos. Esta película popularizou moitas frases que expresan isto, coma o famoso Ou, capitán, meu capitán que Walt Whitman dedicara a Abraham Lincoln cando fora asasinado, ou o Carpe diem latino, lema que nos rempuxa a aproveitar o día actual, o momento presente.

A tecnoloxía
Comezamos revisando o papel da tecnoloxía na educación, a comunicación e a industria. Aparellos coma a televisión, o coche, o teléfono e os ordenadores son hoxe imprescindibles en todas elas; como exemplo de avance fixámonos no antigo microscopio de van Leewenhoek, que era unha simple lente que se axustaba por medio dun parafuso: o desenvolvemento dos novos aparellos é paralelo ao das propias ciencias, como neste caso a bioloxía. Tamén na educación a tecnoloxía supuxo avances, sen ir máis lonxe a videoconferencia pola que estamos facendo esta charla.
Pero a propia educación é, en si mesma, unha tecnoloxía: a humanidade leva acumulando experiencias sobre como ensinar e durante séculos puxeron a súa confianza en frases do estilo de a letra con sangue entra para conformar á xente nova aos prexuízos da sociedade. Mesmo hai poucas décadas había no ensino público moitos profesores profundamente ignorantes que eran sarxentos retirados do exército franquista, aos que se premiaba con eses postos, e que facían da violencia e a discriminación o seu principal recurso pedagóxico.

Keating, un mestre creativo
Entón... hai aínda hoxe mestres-máquina? A película mostra un centro privado, moi elitista, que funciona así; fundamentan a educación nas normas e a autoridade, e non teñen unha vinculación co alumnado. Fronte a este modelo, Keating preocúpase pola creatividade e a inspiración; hai unha escena moi coñecida cun alumno, Todd Anderson, que está moi desanimado e fracasa en todo o que fai: Keating sobreestimúlao para bloquear o seu pensamento racional e que libere o que leva dentro reprimido; cando o consegue o rapaz elimina a súa angustia, descobre pode expresarse de xeito poético e recobra a ilusión.

A tecnoloxía militar como uso destrutivo da racionalidade
Tamén Neil Perry, un alumno que ao principio acepta as esixencias da súa familia, chega a cuestionalas e facer brillantemente o papel de Puck nunha representación de O soño dunha noite de San Xoán. Pero neste caso o pai non acepta o reto e decide cambiar ao rapaz a unha academia militar, o que ---SPOILER--- desencadea o final: o neno leva a racionalidade tecnolóxica e militar ao extremo, colle o aparello máis tecnolóxico que hai na casa do seu pai, unha pistola, e suicídase con ela.
A escena final é tamén coñecida: a escola culpa a Keating do desenlace e expúlsao; cando se despide os alumnos, seguindo a Todd, soben ás mesas e comezan a recitar Ou capitán, meu capitán.

Materiais
Aquí, como adoitamos facer, deixámosvos a presentación da charla:

No hay comentarios:

Publicar un comentario