CHARLAS "O corpo humano" 3 - Corpo e relixión

3ª Sesión: O mundo de Sofía, o nome da rosa
Fermosa e temible coma un exército disposto para a batalla

Hoxe falamos sobre Corpo e Relixión. Aínda que moitas relixións dan un gran valor ao corpo e ao seu coidado, as que forman a tradición cultural que recibimos na nosa contorna adoitan dar unha visón pexorativa del, porque o consideran un obstáculo ou un inimigo para a alma, que é o que cren que verdadeiramente constitúe a persoa.
Paula, Sheila e Tamara vannos axudar a buscar as raíces deste prexuízo no Mito da Caverna de Platón, tal como está explicado en O mundo de Sofía, e Fran e María darannos unha idea dos extremos ao que a Igrexa chegou na Idade Media, comentando unhas escenas de O nome da rosa.

Paula describe os dous mundos platónicos. O Mundo das ideas é o verdadeiro mundo; non é físico pero existe alén do ceo; grazas a el existe tamén a ciencia. Pola contra, o Mundo das cousas, o mundo no que vivimos, é temporal, cambiante, subxectivo e físico. As cousas que existen aquí son copias das ideas do outro mundo.

Toda a filosofía de Platón, e concretamente o Mito da caverna, son unha explicación do coñecemento racional. Para Platón, di Sheila, coñecer é lembrar: antes de nacer, a alma contemplou as ideas no Mundo Supraceleste pero esqueceunas ao caer, ao nacer neste Mundo Terrenal. Platón di que, cando vemos os obxectos de aquí, lembramos as ideas, e chama a este proceso Reminiscencia. O outro método para subir ao Mundo das Ideas é a Dialéctica, o ascenso mediante o diálogo.

Finalmente, con Tamara entramos na caverna. No seu libro A República Platón representa o mundo sensible mediante unha cova na que están atrapados uns prisioneiros. Para eles, a realidade son as sombras que ven. Entón un escapa e ve a realidade e quere ensinarlla aos demais. Pero eles non queren liberarse e chegan a matar ao que viña ceibalos... que é precisamente o que lle pasou a Sócrates, o mestre de Platón!

Con Fran e María, que alternan na explicación, avanzamos case 20 séculos, ata a Idade Media de O nome da rosa. Alí vemos unha xente campesiña que vive moi pobremente mentres os cregos dun mosteiro quedan con toda a comida que lles cobran como tributo. Os cregos, tan sabios e que len tantos libros, só teñen unha idea fantástica da muller, as historias da Virxe María.

Pero Adso, o protagonista, vai coñecer a unha das mulleres da vila mentres investiga uns asasinatos no convento. Non intercambian nin unha palabra: o corpo sabe todo o que ten que facer. E esta muller que viña prostituírse a cambio dun corazón de boi, acaba marchando co corazón de Adso. É unha bonita metáfora no que os papeis do corporal e do espiritual entrecrúzanse e fannos pensar nunha forma da verdade que non é a platónica: a verdade das emocións e da nosa natureza física.

Imaxes

Algunhas imaxes da charla:

Materiais para descargar

Hoxe temos dúas presentacións, ademais do cartaz:

              

Encontro coa psicóloga e psicanalista Concha Pazo 2017

O corpo e os símbolos

O día 19 de abril tivemos este encontro do alumnado de Filosofía de 1º Bach. e Psicoloxía de 2º Bach. coa psicóloga e psicanalista Concha Pazo, antiga orientadora do centro. Foi un momento moi agradable, de reencontro para falar sobre a psicoloxía e sobre o ser humano. Por riba da súa presentación multimedia, tratou sempre de seguir o fío do noso interese, facendo un lugar para os temas polos que lle preguntabamos.
Este post está feito a partir das achegas do alumnado de 1º Bach. Colaboran o Departamento de Filosofía e o Proxecto de Biblioteca 2016-17 O corpo humano.

A psicoloxía: historia, estudos, especialidades
A psicoloxía é a filla que nace da filosofía e a medicina. É unha ciencia recente, que aínda está comezando a desenvolverse. Antigamente illábase á xente con problemas psicolóxicos pero hoxe en día trátanse coa palabra e o corazón. Preocúpanos a diferenza coa psiquiatría: o primeiro que se quere descartar cando algún acode a un/ha psicóloga/o é que haxa unha causa fisiolóxica; as/os psiquiatras adoitan dar medicación nos seus tratamentos pero isto frecuentemente se pode evitar no tratamento psicolóxico. Algunhas veces medícase de xeito xeneralizado incluso a nenas/os de 8 anos, e isto debe facernos pensar, xa que a esta idade a medicación pode interromper o proceso de madurecemento dunha persoa.
En canto ás especialidades, as que máis lembramos son a psicoloxía social, clínica, deportiva e legal.
As máis das veces a psicoloxía consiste en facer de espello para que unha persoa poida ver reflectidas as súas emocións. Ás veces pensamos que a xente que vai á/o psicóloga/o é porque está tola pero pode ser por moitos motivos, desde os máis sinxelos como o insomnio, falta de concentración ou ansiedade, ata problemas moi complicados de personalidade ou de relación social. Todas as persoas temos algún medo, sobre todo o medo a que non nos queiran. Quizais a pregunta máis importante é a que Concha dirixe á xente de 2º: Como se pode establecer a diferenza entre o que é e o que non é normal?

En terapia
Cara ao final da charla púxonos un vídeo dunha serie de TV arxentina, En Terapia. Un rapaz adolescente vese metido en situacións de gran violencia e o psicólogo pídelles á nai e ao pai que veñan á sesión con el (isto sorpréndenos: non sabiamos que tivese esa prerrogativa de decidir quen asiste á sesión). Finalmente, as tres persoas acaban comprendendo os medos das outras, e os seus propios, e a conclusión é que temos medo, medo a que non nos queiran, e que, como di o psicólogo da serie, se a xente fose quen de expresar as súas emocións, os psicólogos non teriamos tanto traballo.

Libro de visitas
Este é o álbum coas achegas da xente de clase deste ano:

Algunhas fotos

CHARLAS "O corpo humano" 2 - Agresividade, sexualidade, arte

2ª Sesión: A laranxa mecánica
A paz, unha paz celestial, a suntuosidade e a untuosidade feitas carne

Con estas palabras describe Alex, o protagonista de A laranxa mecánica, a música de Beethoven que unha soprano empeza a cantar cando está cos seus drugos no bar onde adoitan planear as súas sesións de ultraviolencia. Tomámolas como pe para formular a nosa pregunta: como están no noso corpo a agresividade, a sexualidade e a arte? Pódese quitar unha delas, como a agresividade, sen quitar tamén as outras dúas? Deste tema nos falan hoxe Jesús de la Torre, Gabriel Pérez e Adrián Ojeda.

Jesús presenta ao personaxe principal, un adolescente ao que a violencia lle produce pracer e que é encarcerado despois da varios crimes. Un ministro do goberno, que espera conseguir moitos votos con isto, ofrécelle realizar un experimento que lle quitaría a violencia. Alex accede pero todo vai virar mal e acabará tendo terribles consecuencias para el.

Adrián conta como Alex se ve sometido a un condicionamento respondente: inxéctanlle un medicamento, ao que chaman vitaminas, que lle fai devolver e, mentres causa o seu efecto, obrígano a ver imaxes de agresións e violacións. Ao mesmo tempo, soa a 9ª sinfonía de Beethoven. Finalmente, todos estes estímulos asócianse ao medicamento e provocan tamén o vómito.

Con Gabriel vemos as consecuencias: Alex non pode sequera defenderse dunha agresión porque sente náuseas inmediatamente. E, do mesmo xeito, non pode soportar a excitación sexual... nin a música de Beethoven!: todo está asociado no seu corpo ao medicamento que provoca o vómito. Ao final, Alex salta por unha fiestra, coa intención de suicidarse.

Interpretamos isto, seguindo a Freud, como un exemplo de que tentar separar o Eros e rexeitar o Thánatos leva á neurose: non podemos deixarnos levar pola violencia, pero debemos encauzar a agresividade xa que a necesitamos para podérmonos facer un lugar na vida.

Imaxes

Pica nas imaxes para amplialas ou descargalas.

Materiais para descargar

Podes baixar tamén o cartaz e a presentación desta charla:

              

B3H1ND - Drons e Hackers

B3H1ND - Drons e Hackers é un xogo desenvolvido por Amnistía Internacional e Intelygenz. Na 3ª avaliación de Valores éticos de 3º ESO A e de 4º ESO A, B, investigando sobre Tecnoloxía e Dereitos Humanos, dedicamos as clases de antes de semana santa a este xogo. Primeiro fomos á páxina do xogo na Rede de Escolas de AI:

Nesta páxina hai un vídeo de promoción do xogo, outro cun testemuño dunha nena que sobreviviu a un ataque con drons e unhas cifras que resumen a brutalidade deste tipo de armamento (Recollemos todo isto ao final deste post).
Despois de ver o vídeo promocional descargamos o xogo nos nosos móbiles e estivemos xogando ata completármolo.

TIP - Se prestas atención á voz dos militares nunca acabarás o xogo: por moitos erros que cometas sempre seguirán enviándote a novas misións. Escoita a voz dos que chaman “Hackers”!.

Para rematar, limos a documentación, contrastamos a nosa experiencia cos datos que dá a páxina de AI e vimos o vídeo da nena supervivente.

Manuel fai este comentario:

Drons e Hackers Manuel Jiménez Jiménez Drons e Hackers é un videoxogo con drons armados no que debes ir superando fases baixo as ordes dun comandante. Estes drons actúan en moitas rexións do mundo como Irak, Afganistán, Gaza, etc. Estes drons non respectan as normas internacionais que protexen as persoas dos países ameazados e isto queda moi claro no xogo, onde te decatas de que están totalmente fóra de control e de que actúan dun xeito enganoso que favorece os intereses dos grandes líderes, que actúan baixo un gran secretismo onde ninguén se responsabiliza dos ataques e onde as víctimas non teñen maneira de facer valer os seus dereitos ante a xustiza. O número das víctimas que dan os militares do xogo non coincide para nada co que ocorre na realidade: dan un número de mortes moitísimo menor, o que demostra o secretismo e os datos falsos que dixen anteriormente.

Materiais
Estes son os vídeos que podemos ver na páxina de Drons e Hackers de Amnistía: